توسعه روستایی
آرش دوراندیش؛ مهدیه سالاری؛ محمود دانشور کاخکی؛ فاطمه سخی
چکیده
در سالهای اخیر، بخش غیرکشاورزی بهگونهای گسترده به عنوان ابزاری برای کاهش فقر روستایی و ایجاد اشتغال سودآور برای نیرویکار روستایی شناخته شده است. در ایران فعالیتهای غیرکشاورزی در مناطق روستایی به علت خشکسالیهای اخیر کشور، بحران منابع آب و گرایش جوانان روستایی به این نوع فعالیتها رشد زیادی داشته است. به طوریکه بر مبنای ...
بیشتر
در سالهای اخیر، بخش غیرکشاورزی بهگونهای گسترده به عنوان ابزاری برای کاهش فقر روستایی و ایجاد اشتغال سودآور برای نیرویکار روستایی شناخته شده است. در ایران فعالیتهای غیرکشاورزی در مناطق روستایی به علت خشکسالیهای اخیر کشور، بحران منابع آب و گرایش جوانان روستایی به این نوع فعالیتها رشد زیادی داشته است. به طوریکه بر مبنای سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395، 7/49 درصد از شاغلان مناطق روستایی در کل کشور در بخش غیرکشاورزی شاغل بودهاند. از اینرو، پژوهش حاضر به تحلیل عوامل مؤثر بر اشتغال بهرهبرداران بخش کشاورزی به فعالیتهای غیرکشاورزی در شهرستان سبزوار پرداخته است. دادهها با تکمیل پرسشنامه و روشنمونهگیری تصادفی ساده در دسترس از 208 نفر از کل کشاورزان این شهرستان در سال زراعی1400-1399به دست آمده و با بهرهگیری از مدل لاجیت دوگانه تحلیل شدند. یافتهها نشان داد که تعداد 112 نفر (8/53 درصد) از کشاورزان دارای فعالیت غیرکشاورزیاند که حدود 6/19درصد (22 نفر) از آنان فعالیت دولتی، 4/30 درصد فعالیت خصوصی و 50 درصد از کشاورزان به صورت آزاد به فعالیت غیرکشاورزی مشغولاند. نتایج مدل لاجیت نیز نشان داد که عوامل اجتماعی-اقتصادی شامل سطح تحصیلات و تعداد اعضای خانوار کشاورز، اثر مثبت و از سوی دیگر متغیرهای سن کشاورز، سطح زیرکشت، تجربه فعالیت کشاورزی، تنوع فعالیت کشاورزی و میزان درآمد کشاورزی اثر منفی بر احتمال اشتغال کشاورزان به فعالیت غیرکشاورزی دارند. پیشنهاد میشود که دولت با بالا بردن سطح تواناییهای فنی و مهارتی روستاییان از طریق ارائه خدمات آموزش فنی حرفهای متناسب با ایجاد کارآفرینی در مناطق روستایی در سطح مدارس و دانشگاهها اقدام کند.